Enkele Nederlandse bedrijven hebben zelfroosteren inmiddels met succes ingevoerd. De gevolgen van deze manier van flexibel werken zijn onder meer een lager ziekteverzuim, lagere kosten en een hogere tevredenheid van zowel medewerkers als klanten.
Treinonderhoudsbedrijf NedTrain rondde met succes een pilot af en ook organisaties als de KLM, de GGZ, het GVB, Holland Casino, NedTrain en NS zijn bezig om zelfroosteren mogelijk te maken voor werknemers. Hieronder vindt u enkele voorbeelden van organisaties die al succesvol een vorm van zelfroosteren hebben ingevoerd;
Stichting Schakelring
NedTrain
GGZ Noord-Holland-Noord
GVB
Kwintes
Stichting Schakelring
We komen er samen uit
Stichting Schakelring heeft als eerste verzorging- en verplegingorganisatie in Nederland de stap gezet naar zelfroosteren. Net als veel andere zorgaanbieders werkte Stichting Schakelring al met wensen en ruilingen. Maar zelfroosteren gaat verder: medewerkers hebben gezamelijk de verantwoordelijkheid om het rooster voor hun team rond te krijgen. De succesvolle introductie bij Schakelring toont aan dat zelfroosteren in de zorg mogelijk is.
Alles bespreekbaar
‘Het mooie is dat ons team er altijd wel samen uitkomt en dat alles bespreekbaar is’, vertelt Annet. ‘Ondanks dat we weten dat iedereen wel wat verschuivingen moet doen, krijgen we in het algemeen de werktijden die we willen.’ En dat pakt goed uit, merkt ook haar collega Arlette. ‘Ik stem mijn werktijden af op de werktijden van mijn man en op school. We hebben nu minder uren oppas nodig.’
Organisatieverandering
Dankzij zelfroosteren kan Stichting Schakelring het personeel efficiënter en cliënt-gericht inzetten. ‘Veel zorginstellingen zien het uit handen geven van het rooster als een revolutionaire ommezwaai’, zegt Guy Buck, voorzitter van de Raad van Bestuur. ‘Dat is het ook. Het is geen roostertruc, maar een echte organisatieverandering. Dit betekent dat je het traject zorgvuldig moet doorlopen. Déhora heeft ons hier uitstekend in begeleid.’
NedTrain
Werken als er werk is
Als onderdeel van de NS verzorgt NedTrain het onderhoud en herstel van treinen. Het werkaanbod vertoont pieken en dalen, terwijl de inzet van personeel verliep volgens een vast patroon.
Het kwam bij NedTrain regelmatig voor dat er wel medewerkers waren, maar dat er geen of weinig werk te doen was. ‘Best leuk voor een dag, maar op lange termijn niet uitdagend voor medewerkers’, zegt Erwin Arts, bij NedTrain verantwoordelijk voor zelfroosteren. ‘Bovendien is het voor de werkgever verre van efficiënt.’
Bij het project ‘Werken als er werk is’ zijn 50 medewerkers overgestapt op zelfroosteren.
De pilot met flexibel werken was een groot succes: rust is in de roosters teruggebracht, ziekteverzuim is sterk gedaald van 12 naar 2,2% (minder dan een kwart!), medewerkers ervaren een betere balans tussen werk en privé en de productiviteit is aanzienlijk gestegen. ‘Déhora heeft ons goed begeleid en nam de tijd om alles goed uit te leggen’, aldus Arts. Zelfroosteren wordt nu door Arts verder ingevoerd bij NedTrain. ‘Nederlanders hebben het in de afgelopen decennia beduidend drukker gekregen. We moeten onze 9-tot-5 cultuur loslaten. Dat geeft veel meer rust en vrijheid.’
GGZ Noord-Holland-Noord
Aantrekkelijke werkgever
Wie het eerst komt, die het eerst maalt. Zo werden bij GGZ Noord-Holland-Noord roosterwensen gehonoreerd. Medewerkers hadden het idee dat dit beter kon. Déhora heeft bij drie GGZ-instellingen pilots zelfroosteren uitgevoerd. De instellingen hadden zich opgegeven om hun aantrekkelijk werkgeverschap te vergroten. GGZ Noord-Holland-Noord was één van de deelnemers. Medewerkers waren hier zelf op het idee gekomen om zelfroosteren uit te proberen en de OR ondersteunde het initiatief vanaf het eerste moment.
Meer vrijheid
‘Het vroegtijdig betrekken van de OR en het open en eerlijk communiceren met medewerkers zijn kritische succesfactoren’, zegt teamleider Dorien Ottten. ‘Als je medewerkers meer verantwoordelijkheid wilt geven, moet je ze ook in vertrouwen nemen en open kaart spelen.’ De reacties zijn na de pilotfase heel positief. Teamleiders besparen kostbare tijd die zij eerst kwijt waren aan het maken van roosters. Medewerkers ervaren meer vrijheid en van de medewerkers wil 80% doorgaan met zelfroosteren. De overige 20% heeft geen voorkeur voor de oude of nieuwe situatie.
GVB
Flexibiliteit en blije gezichten op de tram
In de dagelijkse praktijk zijn trambestuurders en conducteurs vaak het eerste aanspreekpunt voor reizigers. Het is voor het Amsterdamse vervoersbedrijf GVB van wezenlijk belang om gekwalificeerd en gemotiveerd personeel aan te trekken en te behouden.
Zestig bestuurders en conducteurs van de tramlijnen 17 en 25 deden (op vrijwillige basis) mee aan een proef met zelfroosteren. Aanvankelijk waren maar weinig deelnemers enthousiast, maar uiteindelijk sloeg de stemming om en was men zelfs zeer positief. ‘Blije gezichten bij de deelnemers aan de pilot, dus tevreden bestuurders op de lijn’, zegt Henk van de Leijenhorst, assistent lijnmanager. ‘Dat is prima voor onze klanten, uiteindelijk doen we het daarvoor.’ GVB integreert en verankert de principes van zelfroosteren op deze manier in de organisatie.
Kwintes
Zelfroosteren met eigen software
Organisaties die gaan zelfroosteren gebruiken daar vaak speciale software voor. Kwintes pakte het anders aan. Men koos voor papieren inschrijflijsten en voerde de informatie vervolgens in eigen software in. Kwintes is een instelling in de geestelijke gezondheidszorg en maatschappelijke opvang, met locaties Gelderland, Flevoland, Utrecht en Zuid-Holland. De resultaten van een zelfrooster-pilot waren zo positief dat Kwintes besloot deze manier van roosteren mogelijk te maken in de rest van de organisatie. Déhora heeft dit project ondersteund.
Papieren inschrijflijsten
Teams die zelfroosteren kunnen hun wensen kenbaar maken via papieren inschrijflijsten. Met een checklist kwaliteit houdt Kwintes bij hoe het roosteren verloopt en waar moest worden bijgestuurd. Gebleken is, dat zelfroosteren ook goed mogelijk is zonder de aanschaf en implementatie van een speciaal softwarepakket.
Tot zoverre dit beknopte overzicht van projecten op het gebied van zelfroosteren en andere vormen van flexibel werken. Binnenkort zullen de beschrijvingen van enkele projecten worden uitgebreid en diverse nieuwe projecten worden toegevoegd.
Denkt u ook na over zelfroosteren? We denken graag met u mee.
Dankzij jarenlange ervaring kan Déhora u ondersteunen bij alle aspecten van trajecten rondom flexibilisering en het gehele planproces. We kunnen onderzoek uitvoeren, advies verstrekken, verschillende opleidingen verzorgen en software selecteren en/of (helpen) ontwikkelen. Afhankelijk van de behoefte van de opdrachtgever leveren we maatwerk.
Neem vrijblijvend contact op met een van onze adviseurs om te bespreken of en hoe zelfroosteren (of een vergelijkbare vorm van flexibilisering) in uw geval kan worden toegepast.